31 Ocak 2016… San Siro’da Milan, Inter’i 3-0’la geçerken, eski günleri özleyen taraftarına şampiyonluğa yakın duygular yaşatıyordu. Skor kadar Curva Sud’un maç öncesindeki koreografisi de dikkatleri çekmişti. “Ezin Onları” başlığıyla tribünlere yayılan çalışmada, Mark Hateley’in 1984’teki unutulmaz golü yâd ediliyordu. Golün, derbi tarihinde yeri büyüktü ama ortada başka bir mesaj da vardı.
28 Ekim 1984… Milan ve Inter, o gün San Siro’ya çıktığında gergin olan şehrin kırmızı-siyahlı tarafıydı. 1980’lere kötü girmişler, iki kez Serie B’yi boylamışlardı. Kulübün borç içinde olduğu konuşuluyordu. Milan taraftarı için daha da acı verici olanı, son derbi galibiyetinin üzerinden tam altı yıl geçmesiydi. Zor günler geçiren kulüpte, başkan Giuseppe Farina önderliğinde kıpırdamalar vardı. 1982’de Serie B’ye düşen takımın başına geçen Farina, 1984-1985 sezonu öncesinde İngiliz futbolcular Ray Wilkins ve Mark Hateley’i transfer ederek, taraftarın uzak kaldığı heyecanı az da olsa tekrar yaşatmak amacındaydı. İki İngiliz futbolcudan Hateley, kafa toplarındaki hakimiyeti ve temposuyla daha sezon başında sadece Milan taraftarını değil tüm İtalyan futbol alemini etkilemişti. Milan, ilk altı haftayı namağlup geçerken, taraftarının da keyfi yerine gelmeye başlamıştı…
Inter, rakibine göre daha sakin durumdaydı. Karl-Heinz Rummenigge, Liam Brady, Giuseppe Bergomi ve Alessandro Altobelli gibi yıldızların katkılarıyla onlar da namağlup sıfatıyla San Siro’ya çıktılar.
Karşılaşmaya da bu unvanı koruyacakmış gibi başladılar. Rummenigge’nin ortasına kafasını uzatan Altobelli, 10. dakikada Inter’i 1-0 öne geçirdi. Milan’ın cevabı, Agostino di Bartolomei ile geldi. Roma ile özdeşleşen ve sene başında Milan’a transfer olan orta saha oyuncusu ilk yarı bitmeden durumu eşitliyordu. Maç, şanına yakışır tempoda devam ederken, 2016’da ilham vermeye devam edecek o an geldi. Atak girişimindeki Altobelli’nin topunu kesen Franco Baresi, ilk golün de asistini yapan Pietro Virdis’i gördü. Virdis, Inter ceza sahasına sert bir orta gönderdi. Bu ortalar için yaratılan Hateley, yükseldi ve Inter stoperi Fulvio Collovati’nin üzerinden ‘vahşi’ bir kafa vuruşu ile takımını öne geçirdi. Maçtan önce stadyum çevresinde röportaj yapan Rai muhabiri ile küçük bir Inter taraftarı arasında geçen şu konuşmanın artık anlamı yoktu:
-Hateley’den korkuyor musun?
-Collovati onu mahvedecek.
Milan, 2-1’lik skorla hem altı yıl sonraki ilk galibiyeti, hem de Collovati’nin ‘ezilişini’ kutluyordu.
Fulvio Collovati, ilerleyen yıllarda İtalyan futboluna damga vuracak, o dönem Milan’da görev yapan Giovanni Trapattoni tarafından keşfedildiğinde henüz 11 yaşındaydı. Yeteneği ve fiziği dikkat çekiciydi; doğal olarak bir süre sonra teklifler arttı, devreye Inter de girdi. Seçimini, gönül verdiği Milan’dan yana kullandı ve 1970’te Milan’ın altyapısına girdi. Birkaç sene sonra tanışacağı ve uzun yıllar oda arkadaşlığı yapacağı Franco Baresi ile kırmızı-siyahlı takımın ümit veren ikilisiydi. 1976’da, 19 yaşındayken A takıma yükseldi. Bir sene sonra da oda arkadaşı Baresi, Milan savunmasını şereflendirecekti.
Milan, şampiyon kapadığı 1978-1979 sezonunda aynı zamanda büyük bir değişim içine de giriyordu. Takımın kaptanı, Milano şehrinin sembollerinden Gianni Rivera, futbola veda etmiş; Fabio Capello, Alberto Bigon ve Enrico Albertosi gibi kalburüstü futbolcular da yaşlanmıştı. Rivera’dan liderlik bayrağını, Milan’da yetişen üç isim aldı; Aldo Maldera, Fulvio Collovati ve Franco Baresi.
Fakat Milan’ı sürpriz bir son bekliyordu. 1979-1980 sezonunda patlak veren şike skandalı (Totonero) sonunda Serie B’ye düşürüldüler. Buna rağmen o yaz oynanan Avrupa Şampiyonası’nda Collovati ile Maldera, Enzo Bearzot’un İtalya’sında yer bulacaklardı. Fulvio Collovati, yeni sezonda tıpkı diğer iki isim gibi Milan’da kaldı. Yıllar sonra verdiği röportajda, o günleri şöyle hatırlıyordu: “Milli takımda oynuyor, Milano’ya dönüyor ve Serie B maçında sahaya çıkıyordum. Zor zamanlardı. Bearzot bana sahip çıkıp güvense de basından eleştiriler geliyordu”
Milan, ertesi sezon tekrar Serie A’ya çıktı. Fakat 1981-1982 sezonunda işler iyi gitmedi. Fulvio Collovati 1982’de İtalya Milli Takımı’nın 11’indeki tek Milan’lı olarak Dünya Kupası’nı kaldırırken; Milan, bir kez daha Serie B provalarına başlamıştı. Taraftar, bir vurgun da güven veren stoperlerinden yiyecekti…
1982 Dünya Kupası’da İtalyan savunmasının en dikkat çekici bireysel performanslarından birine imza atan Collovati, turnuva dönüşünde beklenmedik bir kararla şehrin diğer takımı Inter’e imza attı. Milan taraftarlarını ve basını kızgındı. Milan kaptanlığına kadar yükselmiş stoper, artık tribünlerde ‘Dönek’ yerel basında ise ‘Nankör’ olarak anılıyordu.
2013’te Chiara Biondini ile yaptığı söyleşide, bu kararın tamamen milli takımla ilgili olduğunu söyleyecekti: “Gazetelerde başlıklar felaketti. Modern dönemde Milan’dan Inter’e geçen ilk oyunculardan biriydim. Ama kararımın yalnızca bir sebebi vardı; milli takımdaki yerimi kaybetmekten korktum. Birçok kez basın tarafından milli takıma alındığım için hedef gösteriliyordum. Transferden sonra da sembolü olduğum, kaptanlık yaptığım takımın gözünde kötü adam olmuştum.”
İtalyan efsane, 1986 yılına kadar Inter’de futbol oynamaya devam etti. Milli takımdaki yerini de kaybetmedi. Ama Milan’ın Berlusconi dönemiyle yükselişe geçmesi ve Baresi’nin önderliğindeki savunma hattını düşündüğümüzde, o takımın lideri olarak dünya futbol tarihine daha büyük bir iz bırakabilirdi.
Collovati, Ocak 2016’da oynanan maçtan sonra beraber program yaptığı sunucu Fede Di Bartolomeo’nun “Milano Derbisi’nden harika koreografi. Teşekkürler Rossonera” paylaşımını retweet’lemekle yetindi. 1984’te Collovati’yi ‘ezerek’ golü atan maçın kahramanı, Milan taraftarının taktığı lakapla ‘Attila’ Hateley ise Milan kanalındaydı. İtalyan sunucunun, “O golü hiçbir zaman unutmayacağız” cümlesine şu karşılığı verdi: “Oturduğum evde o golün iki büyük resmi var. Birisi renkli, birisi siyah-beyaz!”