Milli takımlar, hazırlık maçları için bazen çok uzun mesafeler gitmek, bazen de kendi ülkelerinde bomboş statlarda oynamak durumunda kalıyor. UEFA, bu konuyla ilgili bir şeyler yapmaya uzun zaman önce karar vermişti. Amaç; milli maçlara ilgiyi artırmaktı ve bu konuda çalışmalara başlandı. Bunu, gerek toplantılardan gerek diğer açıklamalardan biliyorduk; yepyeni bir turnuvaya yeşil ışık yakılmıştı.
Eylül 2017’de, turnuvayla ilgili kural ve yenilikler resmen onaylandı ve turnuvanın logosu tanıtıldı. UEFA Uluslar Ligi ismiyle karşımıza çıkacak bu organizasyonda toplam 55 ülke yer alacak. Ülkeler dört ayrı lige bölünerek mücadele edecek. Hangi ligde hangi takımların bulunacağına dair bilgiler de geçtiğimiz günlerde UEFA tarafından kamuoyuyla paylaşıldı ve bu yerleştirmede UEFA’nın milli takımlar sıralamasının esas alındığı açıklandı.
UEFA Uluslar Ligi, Eylül 2018’de başlayacak. Ülkeler, statüye göre A, B, C ve D olmak üzere dört ayrı lige bölünecek. Bu dört ligin her biri kendi içinde de dört farklı gruba ayrılacak. Liglerdeki takım sayılarına göre gruplar üçerli ve dörderli olabilecek.
Takımlar grup aşamasında sadece kendi gruplarındaki ülkeler ile kendi sahalarında ve rakip sahada olmak üzere ikişer maç oynayacak. Her lig, kendi içinde toplam dört lider takım çıkarmış olacak. Bu dört takım bir sonraki turnuvada bir üst lige çıkma hakkı kazanacak. Gruplarını son sırada tamamlayan dört takım ise bir alt lige düşecek. Örneğin; B ligindeki dört grubun liderleri, bir sonraki turnuvada A liginde oynayacak. B liginde gruplarını sonuncu sırada tamamlayan dört takım ise bir sonraki turnuvada C liginde mücadele edecek.
UEFA Uluslar Ligi’nin bir başka önemli özelliği de Euro 2020’ye katılacak son dört takımın buradan çıkacak olması. Euro 2020 öncesinde yine alışılageldiği gibi standart eleme grupları oynanacak. 10 grubu ilk iki sırada bitiren toplam 20 takım, direkt olarak Euro 2020’ye katılmaya hak kazanacak. Ancak bu kez, son dört ülkeyi belirleyen play-off maçları oynanmayacak. Bunun yerine son dört takım, Uluslar Ligi’nden katılım hakkı kazanacak.
Grup liderleri her ligde, statüye göre eşleşip yarı final ve final oynayacak. Yani her ligden bir takım, Euro 2020 biletini cebine koyacak. Bu da demek oluyor ki normalde Euro 2020’ye katılma ihtimali çok düşük olan, UEFA ülke sıralamasında 39. ve 55. sıralar arasında yer alan takımlar için de bir şans yaratılacak.
Ancak bu noktada birkaç önemli detay var. Mesela, Uluslar Ligi’nde liglerini lider bitirip play-off oynayacak takımların bir kısmı zaten Euro 2020 elemelerinde gruplarını ilk iki sırada tamamlamış ve şampiyonaya direkt katılma hakkı kazanmışsa ne olacak? İşte bu noktada play-off hakkı, gruplarda lider takımdan sonraki ülkelere geçecek.
Bir diğer soru da şu: Uluslar Ligi’ndeki dört ligden herhangi birinde play-off oynamak için yeterli sayıda takım kalmazsa, yani buradaki takımların çoğu direkt olarak finallere katılmışsa ne olacak? O noktada da bu takımlar, bir sonraki ligde en iyi durumda olanlarla eşleşecek ve aşağı doğru kayma, 16 takım bulunana dek devam edecek.
Play-off statüsü ise şu şekilde: Her ligden play-off oynamaya hak kazanmış dört takım, aralarında yarı final ve final oynayacak. Şampiyon, Euro 2020 vizesi alacak.
UEFA Uluslar Ligi’nde ayrıca, toplam altı maç günü olacak. Eylül 2019’da başlayacak turnuva, Ekim ve Kasım aylarında da oynanarak son bulacak. Bir üst lige çıkan ve bir alt lige düşen ülkeler belli olduktan sonra, Haziran 2019’da Uluslar Ligi Finalleri gerçekleştirilecek. Mart 2020’de ise Euro 2020’ye Uluslar Ligi’nden katılacak olan son dört takımın belli olacağı play-off’lar oynanacak.
UEFA Uluslar Ligi ile ilgili akıllarda birçok soru var. Biz de en çok merak edilenleri sizler için cevapladık;
UEFA bu ligle ne amaçlıyor?
UEFA’nın ve bu turnuvaya katılacak 55 ülkenin ortak bir amacı var. Hazırlık maçları, her zaman her takım için eşit bir rekabet ortamı sağlayamıyordu. Buradan yola çıkarak, milli takımlar futbolunu daha kaliteli ve daha izlenir hâle getirebilmek amaçlandı. UEFA Uluslar Ligi’nin statüsü gereği her milli takım, görece denk rakiplerle mücadele edecek.
Bu turnuvada futbolseverler açısından neler ilgi çekici olacak?
Futbolseverler, tatsız ve rekabet barındırmayan, seyir zevki düşük, başarısız maçlar yerine çok daha rekabetçi ve seyir zevki yüksek maçlar izleyecek. Diğer taraftan, ülkelerini de yepyeni bir turnuvada, rekabetçi bir yarış içinde takip edecek. Ayrıca bu turnuva ile Avrupa Şampiyonaları’na elemelerle direkt gidemeyen ülkelere de ikinci bir şans tanınacak. Bu da taraftarlar için heyecan açısından ayrı bir anlam taşıyacak. Ligler arasında düşme ve çıkma gibi detaylar da heyecanı yüksek tutmak açısından çok önemli gibi görünüyor.
UEFA’nın bu turnuva ile daha fazla gelir elde etmek gibi finansal bir amacı var mı?
Aslında Uluslar Ligi, kamuoyuna duyurulduğu ilk günden beri çokça eleştirilere maruz kalan bir turnuva ve bu eleştirilerin büyük bir kısmı da UEFA’nın bu turnuva ile daha fazla gelir elde etmeyi amaçladığına dayanıyor. UEFA ise bu yeni turnuvanın hayata geçirilmesinde paranın kesinlikle bir faktör olmadığını söylüyor. Ancak diğer yandan, tüm Avrupa Şampiyonası elemelerinde olduğu gibi temel yayın ve medya haklarının aynı şekilde pazarlanacağı da ortada.
Şampiyonlar Ligi’nin itibar olarak milli takım maçlarının önüne geçtiğini düşünürsek, UEFA Uluslar Ligi, bu itibarı geri kazandırmak amacı taşıyor olabilir mi?
Şampiyonlar Ligi’nin son zamanlardaki en önemli özelliği, rekabetçi bir yapıya sahip olması diyebiliriz. Bu da birçok sonucu beraberinde getiriyor. Bunlardan ilki, ligdeki rekabet ile birlikte futbolcu kalitesinin de gözle görünür şekilde yükselmesi. Rekabetin yükselmesi, eldeki ürünü daha ilgi çekici hâle getirip daha fazla gelir yaratılması anlamına geliyor. Tüm bunların da seyir zevki çok yüksek bir lig meydana getirdiğini söyleyebiliriz. Avrupa Şampiyonası için ise bunları söylemek hayli zor. Özellikle şampiyonaya katılan takım sayısının artırılması, kaliteyi beklenilenin aksine düşürmüş durumda. Bu da milli takım karşılaşmalarının, itibar yönünden Şampiyonlar Ligi’nin gerisinde kalmasına neden oluyor. UEFA da Uluslar ligi ile bu açığı kapatmaya çalışıyor olabilir tabii ki. Çünkü ligin temel özelliklerinden biri de rekabete dayanıyor olması.
Uluslar Ligi’nin hayata geçirilmesi, aynı zamanda futbolcular için de fazla mesai anlamına mı geliyor?
Uluslar Ligi ve Avrupa Şampiyonası elemeleri UEFA tarafından zaten var olan ve kabul görmüş milli maç takvimlerine göre oynanacak. Dolayısıyla futbolcular için böyle bir durum söz konusu değil gibi. Hatta bu yeni turnuvanın futbolcuların üzerindeki iş yükünü azaltacağını bile söyleyebiliriz. Çünkü ilk olarak uzak mesafeler kat ederek oynanan hazırlık maçları neredeyse ortadan kalkıyor -en azından çok aza indirgeniyor. Hatta UEFA’nın takvimine göre milli takımlar haftada iki maç oynayacak ve oyuncular kulüplerine daha kısa sürede dönebilecek.
