25 Haziran Pazar günü yapılacak 91. Gazi Koşusu, her sene olduğu gibi bu sene de heyecanla bekleniyor. Koşacak atlar, binecek jokeyler, Gazi provası sayılan önemli koşular yarış severler tarafından takibin en üst noktasına geldi. Yırtılan kuponlar ve elden ele dolaşan buruşmuş bültenlerin içinde bu sene Gazi için öyle bir favori vardı ki herkes onun birinci olabileceği konusunda hemfikirdi. Ganyan bayilerinde kimle konuşsam, çoğu yarış sever,MountainCat’in kızı Waneta’nın tam bir şampiyon at olduğunu ve Gazi’nin en büyük favorisi olduğunu söylüyordu.
Para verilip oynanan bir bahis sisteminden ziyade yarışları, her zaman at ile insanın muhteşem birlikteliği, disiplini ve birikiminin oluşturduğu dinamik bir spor olarak izledim. Gerçekte de at yarışı izleme ve oynama kültürünün özünü bu hissiyatların oluşturduğunu düşünmekteyim. Tüm oyuna bu bağlamda bakmayı deneyebilirsek belki de “favori” ve “istatistiki bilgi”nin at yarışı sisteminde bir o kadar değerliyken diğer yandan da ne kadar değersiz olduğu görebiliriz. Böylece geriye favoriler ve birinciler yerine, gerçekten karakteri, güzelliği veuyumuyla gönüllerde taht kuran atlar kalacaktır.
Favorinin ışığında sönen istatistiki bilgiler
Bazı atlar bir ayrı sevilir…
Koşu hayatına başladığı ilk günden beri takibimde olan Waneta, kazandığı birinciliklerden ziyade benim için düzgün aksiyonu ve güzelliğiyle ayrı yere koyduğum atlardan biriydi. Aynı 2001 Gazi Şampiyonu Grand Ekinoks ve Step ByStep gibi. Waneta ve GaziboraKhan gibi uluslararası alanda da başarılara imza atabilecek iki nitelikli tayın, Gazi Koşusu’na giden süreçte sakatlanmaları ve koşuya katılamayacaklarını bildirmeleri hem üzücü oldu hem de bazı soru işaretlerini yeniden akıllara getirdi.
Bu sorulardan ilki: Startingbox eğitimini atlara ne kadar verebiliyoruz?
Türkiye’de bu soruyu sorabilmek için müthiş bir at yarışı takipçisi olmaya pek gerek yok. İki-üç gün kadar yarışları takip ederseniz startingbox’a girmekte huysuzlanan, box’a yaklaşmak istemeyen veya çoğu atın gözleri örtülübox’a götürüldüğünü izleyebilirsiniz. Özellikle yarış öncesinde ve padokta hafif stresli olan atların,startingbox gibi heyecanın havada hissedildiği dar bir alanda kendine ve jokeyine zor ve tehlikeli anlar yaşatması fazlasıyla muhtemel. Katıldığı çoğu yarış öncesi stresli olmasıyla göze çarpan, yarışlarda aldığı darbeler ve nal problemlerinden dolayı sağlık sorunlarını aşmaya çalışan Waneta’ya, son darbe 04 Haziran 2017 Pazar günü koşulan G1 Kısrak Koşusu’ndastartingbox içindeyken geldi. Kafasını şiddetli şekilde startingbox’a çarpan Waneta’nın, sinüslerinin patlayarak ağız ve burun bölgesinde yoğun miktarda kan birikmesi ve başından yaralanması oldukça üzücü bir haber. Yarıştan hemen sonra Veliefendi Hipodromu At Hastanesi’ne götürülen Waneta’nın iki aylık bir rehabilitasyon ve tedavi sürecine girdiği duyuruldu.
Waneta’nınstartingbox’daaldığı darbeden sonra,Sihirbaz lakaplı Halis Karataş’ın yarış hakemlerine bir şey söylememesi ve yarışa devam etme kararı da sorgulanabilir cinsten. Tabi ki Waneta’nın başına gelen bu tatsız durum, Türkiye’nin en deneyimli jokeylerinden biri olan Karataş’a mal edilmemeli. Yaşanan durum ve alınan kararlarla ilgili yarış severlere daha açık bilgiler verilerek böyle soru işaretlerine yer bırakılmaması sanırım bundan sonrası için daha mantıklı olacaktır.
İkinci soru ise Gazi Koşusu’ndan sonra yarış hayatına başarıyla devam eden kaç başarılı at var?
Her Gazi Koşusu öncesinde programlarda ve ganyan bayilerde yarış severler arasında fazlaca muhabbeti yapılan bu sorunun cevabını sanırım at dünyasının içindeki herkes biliyor. Tabi ki her attan, yarış hayatı boyunca, üstün başarı beklemek en büyük bencilliğimiz olur.Gazi’ye kadar iyi performans gösterip, Gazi Kupası sahibi olup, ardından yarış listelerinde adı geçmeyen, sakatlanan at sayısının çokluğu, rahatsız edici boyutlarda ne yazık ki. Bu da ister istemez tüm yarış severlerin aklına, atların fazla zorlandığını getiriyor. Daha samimi deyişle atlar, Gazi Koşusu’nda ne var ne yok tüm gücünü verip ardından yarış sever tabiriyle “hayır etmiyor”, “perte çıkıyor”.
Gazi koşulmadan önce Waneta, GaziboraKhan ve Gürsoyhan’ın sakatlık haberlerinin gelmesi, yarış severlerin bu serzenişlerini destekler nitelikte. Gazi Koşusu tarihsel önemi ve geleneği itibariyle Türkiye’nin en önemli yarışı. Her at sahibi, antrenörü ve jokeyin Gazi Kupası kazanma hayali vardır. Ve tabi ki kimse sahibi olduğu ve çalıştırdığı atın sakatlanmasını istemez. Hayatın her alanında olduğu gibi hırsın, bazen at yarışında da sportmenlikten uzaklaştığını ve atların bundan zarar gördüğünü yadsımak gülünç olur. İçinde at gibi bakımı büyük özen isteyen bir hayvanın olduğu bu spor dalında,hava şartları, pistin durumu gibi çevresel faktörlerle beraber,işin içine beklenmedik kazalar, hırslar ve parayı da eklersek kimin “favori” veya neyin “istatistiki bilgi” olduğu bir daha düşünülmeli belki de.
Kim kimle nerede?
25 Haziran 2017 Pazar günü saat 20.00’de koşulacak 91. Gazi Koşusu’nda, Veliefendi Hipodromu’nda olmak ve atları yakından görebilme şansı, beni fazlasıyla mutlu edecek. Yapacağım beş-on liralık kuponlar ise orada olmanın heyecanını arttıracak tuz ve biber olacaklar. Yarışa katılacak atlar ve jokeyleri de günler geçtikçe netlik kazandı. Waneta, Piano Sonata ve Pershing üçgeninde kalan Halis Karataş koşuya Pershing ile katılacak. Erkek Tay Deneme Koşusu’nun son virajında ciddi bir kayma yaşayıp kazanın ucundan dönen ve yarışı 1.35.50 derecesiyle ikincilikle tamamlayan Piano Sonata’ya Ahmet Çelik biniyor.2.08.50’lik derecesiyle Kısrak Koşusu’nu kazanan Tarsus Beyazı Gazi Koşusu’nda jokeyini değiştirmeyip yarışa Selim Kaya ile katılacak. Diğer muhtemel safkanlar ve jokeyleri ise;
Finesse Özcan Yıldırım
Zafer Ateşi Uğur Polat
Runner Bull Akın Sözen
Al Jawara Burhan Kılınç
Zümrüthan Mustafa Çiçek
Sinyor Şamil Ayhan Kurşun
Cihan Pehlivanı Yücel Bilik
Last Point Müslüm Çelik
Oğlum Beratım Mehmet Kaya
Orange Blossom Furkan Yüksel
Naçal Barış Kurdu
Scamp Deniz Yıldız
Heyamola Sadettin Boyraz
Ulan Bator Kadir Tokaçoğlu
Eskayra Gökhan Kocakaya
Hırsın ve sportmenlik dışı davranışın hüküm sürmediği bir yarış her şeyden daha önemli. Sakatlanmalar, çarpmalar, kaymalar ve sıkıştırmaların olmadığı, atların ayaklarının yere düz bastığı ve yarış severlerin serzenişlerinin sustuğu “Yürü be oğlum!” nidalarının yükseldiği zevkli bir yarış günü olmasını diliyorum.
