Dünya futbol tarihinin en önemli takımlarından biri, belki de birincisi Brezilya. Futbolun dünyaya yayıldığı dönemden itibaren büyük bir birikimle her futbolseveri kendisine hayran bırakan bir futbol ülkesi. Dünya Kupası tarihinin en başarılı takımı. Fakat kendi kıtasında o kadar da değil! Bunun sebebi de Paraguay olabilir.
Copa America’yı Uruguay 15, Arjantin 14 kez kazandı. Dünya Kupası karnelerine baktığımızda bu iki takımın da Brezilya’nın gerisinde olduğunu görüyoruz. Peki bu fark nereden geliyor? Mantıklı analizler bulmak için dönemin gazetecilerine ve spor tarihçilerine sormak lazım. Fakat daha kısa cevap arıyorsak, karşımıza 8 harf çıkıyor: Paraguay!
Her şey 1923 yılında başladı. 5 takımın katıldığı ve lig usulü düzenlenen turnuvada, Brezilya galibiyet alamadı. Peki bu başarısızlıktan yola çıkıp Paraguay’ı nasıl suçlayabiliriz? Çünkü Kırmızı-Beyazlılar, o Brezilya’ya ilk yenilgisini tattıran takımdı. Sambacılar o yenilginin ardından hem Arjantin’e hem Uruguay’a yenildi ve başarısız bir turnuva geçirmiş oldu.
Tamam, belki de bu kadar eskiye gitmeye gerek yok. O yıllar hem futbolun, daha doğrusu futbol organizasyonlarının emekleme çağıydı hem de dünyanın savaşlarla boğuştuğu zamanlardı. Haliyle Brezilya, o dönem düzenlenen birçok turnuvaya katılamadı ve o boşluktan yararlanan Arjantin ile Uruguay kupa sayılarını çoğalttı. O nedenle bir 30 sene daha ilerleyelim.
1953 yılında Paraguaylılar tarihlerinin ilk Copa America şampiyonluğuna ulaştı. Sizce finalde kimi yenmiş olabilir? Doğru cevap; Brezilya… İşin aslı o turnuvada final yoktu. Takımlar lig usulü bir turnuva oynamıştı. Fakat maçlar sonunda Brezilya ile Paraguay aynı puanda kalınca ( 8 puan), play-off oynanmasına karar verdi. Eğer averaj kuralı olsaydı; +9 averaja sahip Brezilya, +5 averajlı Paraguay’ın önünde şampiyonluk kutlayacaktı. Gerçi şimdilerin moda uygulaması ikili averaj uygulansaydı, Brezilya’yı 89. dakikada attığı golle 2-1 yenen Paraguay play-off’a gerek kalmadan şampiyon olacaktı. Fakat 1953’ün şartlarında yeni bir maç oynanması daha cazipti. Peru’da düzenlenen turnuvanın final maçında önce Paraguay fırtınası esti. İlk yarı 3-0 sona erdi. Brezilya tarihinin önemli santrforlarından Baltazar, nam-ı diğer ‘Altın Kafa’, ikinci yarıda attığı iki golle takımını umutlandırdı. Fakat sonuç değişmedi. Paraguay, tarihindeki ilk Copa America zaferine ulaştı.
1963’te Brezilya için her şey çok iyi başlamıştı. İlk maçlarında Peru’yu 1-0, ikinci karşılaşmada Kolombiya’yı 5-1 mağlup ettiler. Üçüncü maçta rakip Paraguay’dı. Bolivya’nın La Paz kentinde oynanan maçı Sambacılar 2-0 kaybetti. Brezilya o maçtan sonra toparlanamadı. Arjantin’e ve Bolivya’ya yenildiler, hatta zayıf rakip Ekvador ile berabere kaldılar. Sonuç; 1962’nin Dünya Kupası galibi Brezilya, ertesi sene kendi kıtasında dördüncü olabildi.
1970’lerle beraber, kupa statüsü değişti. Adı Copa America oldu, lig usulü maçlar yerini önce grup maçlarına ve eleminasyon sistemine bıraktı. Fakat Brezilya’nın talihi yine değişmedi. 1979’da Paraguay ikinci kez kupaya uzanırken, yarı finaldeki rakibi Brezilya’ydı. Paraguay’da oynanan ilk maçı ev sahibi ekip 2-1 kazandı. Rio’daki rövanş ise kıran kırana geçti. Brezilya 29’da Falcao ile öne geçti, 31’de gol yedi. 61’de Socrates ile bir gol daha buldu ama 68’de yine kalesinde golü gördü. 2-2 biten maç sonunda Brezilya elendi. Bu senaryo ve isimler size tanıdık geliyorsa 1982 Dünya Kupası’nı hatırlıyorsunuz demektir…
Yine de yeni statü Brezilya’ya yaradı denilebilir. 1975’ten itibaren düzenlenen 14 turnuvada 8 final ve 5 şampiyonluk yaşadılar. Fakat 2011’den itibaren lanet yeniden hortladı. 2011’de Paraguay’a penaltılar sonunda elenmek çok da dramatik olmayabilirdi. Fakat dört penaltının hepsini kaçırmak Brezilya tarihine geçecek bir olaydı. Brezilyalı futbolcular o gün adeta İngiliz gibiydiler! Elano, Thiago Silva, Andre Santos ve Fred Brezilya futbol tarihinde kendilerine ayrı bir sayfa açtılar! Ve sonunda finale kadar yürüyen Paraguay oldu.
Bu seneki turnuvada iki takım bir kez daha eşleşti. Maç bir kez daha penaltılara kaldı. Brezilya’da Riberio penaltıyı kaçırınca, maçı anlatan İngiliz spiker ‘deja-vu’ dedi. Bunu 2011’e atıfta bulunarak söylemişti fakat aslında iki takımın geleneğini de dillendirmiş oldu. Brezilya, bir kez daha Paraguay’a elenerek (yenilerek) kupaya uzanma şansını ertelemek zorunda kaldı. Şimdi hedef 2016 ABD! O turnuvada yolu iyi belirlemek lazım. Paraguay’dan kaçmak işin yüzden 50’sini halletmek anlamına geliyor.
