Türkiye’deki atçılık camiası için yılın en büyük olayı ne Royal Ascot ne de Kentucky Derby’dir. Gözden ırak olan gönülden de ıraktır ne de olsa. Üniversite sınavı için “İnsanların hayatı 3 saatte belirlenemez.” deriz ama spor dünyasında işler daha farklıdır. 100 metre finali 10 saniye sürmez mesela. Gazi Koşusu ekseninde baktığımızda da her şey yaklaşık olarak iki buçuk dakikada başlayıp biter. Uzun yılların emeği, uykusuz geçen geceler ve ilgililerin kendilerinden verdikleri her şey iki buçuk dakikalık deneyimi zenginleştirir.
Bir atın doğumuyla beraber umutlar toprağa ekilir. Bir de kayıt ücreti yatırılır. Gazi Koşusu’nda, eğer atınız yeterliyse, koşabilmeniz için yatırmanız gereken taksitler atın doğumuyla başlar. Canlıdır bu. Taydır, küçücüktür. Gelecek günlerin ne getireceği bilinmese de sahipler, safkanlarının en iyi olma ihtimalini sever. Henüz dakikalar önce doğmuş bir tayın yıllar sürecek mücadelesi ilk ayağa kalkma denemesiyle başlar.
‘Çocuk düşe kalka büyür’ derler, aynısı taylar için de doğrudur. Aradaki fark ise kendine zarar verecek bir şey yapmak üzere olan bir tayı engellemenin bir bebeği kurtarmaktan çok daha zor olmasıdır. Hatta çoğu koşulda imkansızdır. Sadece oyun oynarken yere ters bastığı veya bir yere çarptığı için kim bilir kaç şampiyon daha sahaya bile varamadan jübilesini yapar.
Sahaya gelenler için de bu sefer mücadele farklılaşır. Etrafa ilk iş günündeki stajyer şaşkınlığıyla bakarlar. Burada her şey yenidir. Hiç tanımadığı yüzlerce atın arasında görece daha küçük olanları fark ederler. Hayır, onlar akranları değil Arap atlarıdır. Her şeyi yavaş yavaş öğrenmeye başlarlar. Neredeyse her sabah antrenman yapılır. Yoruldukça güçlendiklerini ve her gün daha da hızlandıklarını fark ederler. Gün geçtikçe koştukları mesafe de artmaktadır.
Bir noktada etraftaki heyecanı fark ederler. Bu heyecan onlara da sirayet etmeye başlar. Büyük bir gün geliyordur; ilk yarışları. Koşmak ve kazanmak doğalarında vardır. Fotoyu önde geçeceklerdir işte. Aksi takdirde mutlu olmazlar. Yapmak için doğdukları ve eğitildikleri şeyi yapmak üzere ilk kez start makinesine doğru ilerleyip uzun sürmesi umulan mücadelede yeni bir seviyeye erişirler.
Tüm iyi atlar ilk yarışını kazanmaz ama ilk yarışı kazanan at kalitelidir. Daha sonra kazanamayanlar maiden yarışlar ile yollarına devam ederken diğerleri de daha ne kadar yükselebileceklerini görmek için kendilerini denerler. Daha 2 yaşlılardır ve vakit boldur.
3 yaşına geldiklerinde ise ufuk çizgisinde büyük olay görülür. Gazi Koşusu’na giden yolda özellikle İstanbul’da koşan atlar için klasikleşmiş bir rota vardır. Dişi ve erkek tayları büyük yarışa giden yolda birbirinden ayıran bu rota Dişi Tay Deneme, Erkek Tay Deneme, Sait Akson ve Kısrak koşularından oluşur. Farklı bir yol çizenleri izlemek için de Mehmet Akif Ersoy Koşusu ve Niyazi Polatyar Koşusu ön plana çıkanlardır. At sahipleri ve antrenörler kimi zaman safkanlarını daha yıpratıcı olan klasikleşmiş yola sokmak istemezler kimi zaman ise sadece oralara hazır değillerdir. Yine de bütün yollar Gazi’ye çıkar. Herkes gideceği yolu Gazi Koşusu’na varacak şekilde kurgular.
28 Haziran 2015 Pazar Günü her atın hayatında sadece bir kez koşabileceği Gazi Koşusu koşulacak. Her yıl doğan iki bin civarı atın hepsi hipodroma gelemez. Hipodroma gelebilenlerin daha da azı sağlıklı bir şekilde 3 yaşına girer. Bunların ise sadece en üst düzeydeki 22 tanesi Gazi Koşusu’na katılabilir.
Dünya üzerinde kullanılan takvimlerin hepsinde, belki birkaç kabileninki dışında, yıl sonu geçeli çok oldu. Biri hariç, Türkiye at yarışçılığı takvimi. Sporun ilgilileri için yıl 28 Haziran’da bitecek. Gazi Koşusu koşulacak. Tarihin sayfalarına bir şampiyon daha eklenecek, akşam o muhteşem yarıştan bahsedilecek ve 29 Haziran sabahı gözler tekrar 2 yaşlı safkanlara çevrilecek.
