Santiago kentinde sokaklar son haftadır beklenmedik saatlerde kalabalıklaşıyor. Bazen bir üniversitenin önü, bazen önemli caddelerden biri ama en çok da Plaza Italia. Çarşamba günü 200 bin kişinin oluşturduğu kalabalık, ülke hakkında bir şey bilmeyen bir turist tarafından yaklaşan Copa America’nın halk yürüyüşü sanılabilir. Ancak bu kitle, 2011’den bu yana, öğretmen ve öğrencilerin eğitimin iyileştirilmesi için yapılmasını istediği reformların gerçekleştirilmesi üzere yapılan girişimlerin sokağa yansımasıyla bir araya gelen bir kitleydi.
Şili’de sokak eylemlerinin sürekliliği bir yana, 29 Mayıs’taki FIFA’ya yapılan FBI baskını bir çok kişinin kellesini aldı. Güney Amerika Futbol Federasyonlarından da adı açıklanmayan 10 kişinin adı geçiyordu. Şili Futbol Federasyonu Sergio Jadue de Copa America öncesi hem zan altında hem de kulüpler tarafından kurulan konseyin de ‘görevlerini dondurma’ baskısı altında kaldı. Hükümet, federasyon harcamalarını araştırmaya kararı almıştı.
Copa America’yı takip etmek üzere geldiğim Şili’de son iki haftada yaşanan olayların bir kısmıydı bunlar. Maden Bakanı’nın yolsuzluk nedeniyle soruşturulması, ülkede yaşanan küçük çaplı seller, süpermarket soygunları da cabası. Böyle bir atmosferde karşıladı Şili Copa America’yı. Sokaklarda, marketlerde turnuva için süsleme çalışmalarının hemen sadece bir gün öncesine bırakılmış olması da bu yüzdendi belki de. Gelenek bu olsa gerek ki, tam bir yıl önce kıtanın Atlantik kıyı şeridinde şahit olduğumuz şeyler bu yıl da Pasifik kıyı şeridinde bayrağı devralmış. Tesadüf bu ya, normal şartlar altında alfabetik rotasyona göre Brezilya’da gerçekleşmesi gereken bu yılki Copa America da, 2013 Futbol Konfederasyonlar Kupası, sonra Dünya Kupası, seneye de Olimpiyat Oyunları’na ev sahipliği yapacak Sambacılar’ın talebi üzerine, karşılıklı anlaşılarak Şili’ye verilmişti.
Maça gününe dek hareketsizlik hakim
Turnuva başlayana kadar televizyon, radyo ve gazeteleri takip etmeyip sadece sokaklarda gezerek Copa America’nın yaklaştığını hissetmek oldukça zordu. Bunda havanın soğukluğu, mevsimin kış olması da etken sayılabilir. Maç günü geldiğinde ise sanki herkes Şili-Ekvador maçını bekliyormuş gibi formalar ve atkılarla sokaklardaydı. Tahayyül edebileceğiniz gibi işportacılar hemen her sokak başında türemişti. Metronun hâli ise her gün kalabalık fotoğrafları paylaşılan metrobüsten de beterdi. Maç saatinin iş çıkış saatlerine denk gelmesi bunun da bir başka nedeniydi. Neyse ki sıkışarak boş bir yer bulup stadyum yönüne giden 5. Metro’da yer bulabildim.
3 gündür eskittiğim stadyum yolları da mantar gibi aniden türeyen işportacılar ve durumu fırsata çevirmeye niyetli girişimci ruhlu vatandaşlarca işgal edilmişti. Yolun sağında ve solunda kalan evlerin sahipleri kendi bahçelerine televizyon kurmuş, stada giremeyen halka amme hizmeti yaparken bir yandan da sıcak çayı 500 peso’ya satıp ‘Copa America’nın kârı’ olarak cebe indiriyordu.
Teşekkürler Muhteşem Yüzyıl!
15-20 dakikalık yürüyüşün ardından stadyum girişinde pasaportumu kontrol eden görevliler Türkiye’den geldiğimi öğrendiklerinde ‘El Sultan’ olarak karşılandım. Basın girişi tarifini de “Sola doğru yürü harem orada” cümlesiyle aldım. 3 bin kadar basın çalışanının akreditasyon yaptırdığı basın tribünündeki yerime geçtiğimde açılış gösterisi henüz başlamıştı ve evvelsi gün kısa provalarına tanıklık ettiğim uçan balonlar yavaş yavaş stadyumun ortasına gelerek ışık gösterileri ve havai fişek şovuyla birlikte bambaşka bir büyüleyici hâl almıştı.
Direk travmasını Vargas bitirdi
Tarihinde hiç Copa America kazanamamış olan ev sahibi Şili de, maça seremoni gibi büyüleyici bir başlangıç yapmak arzusuyla sahadaydı. Maçın hemen başında Jorge Valdivia’nın Alexis Sanchez’i beslediği, golle sonuçlanmayan iki müthiş atak stadyumu hareketlendirse de gol gelmedikçe tribünlerin gerginliği ilk yarının sonuna kadar kendini korudu. Gerginlik kadar havanın soğukluğu ve sponsor biletli taraftarın çokluğu da stadyumdaki sessizliğin nedenlerinden biriydi.
Jorge Sampaoli ikinci yarıya sol kanatta beklentileri karşılayamayan Jean Beausejour’un yerine Eduardo Vargas’ı alarak başladı. Sonuç ‘La Roja’nın lehine, Arturo Vidal’in düşürülmesi ile kazanılan penaltıyla dönerken, açılış golü de Şampiyonlar Ligi Finali’nin kaybeden Şililisi Vidal’e nasip oldu. Dev posterlerinin apartmanlara asıldığı yıldız oyuncunun adı ilk o apartmanlardan yükseldi bu golle.
Dünya Kupası’ndaki Brezilya maçında Mauricio Pinilla’nın direkten dönen topunun travmasını üstünden hâlâ atamayan Şili, Copa America’ya da direkten dönen bir topla başladı. Ancak bu defa şanslı olan onlardı ve Ekvador’un gerçekleştirdiği bu tehlikeden sonra Alexis Sanchez’in pasında Eduardo Vargas topu ağlarla buluşturarak fişi çekti. Bu gol direkten dönen top travmasını atlatmaya yardımcı olduğu gibi Sampaoli’yi de bir hayli rahatlatırken ev sahibinin turnuvaya 3 puan ve önemli bir özgüvenle başlamasında büyük katkı sahibi oldu.
Maç sabahı öğretmenlerin onurunun geri verilmesi için antrenman sahasında öğretmenlerle pankart açan, otoritelerce tarihin en iyi jenerasyonu olarak nitelenen Şili ekibi de bu galibiyetle ülke futbolunun hak ettiği kupa onurunu yaşatmak için ilk adımı atmış oldu. Maç sonrasında ise Şilililer Plaza Italia’da bu sefer eylem için değil, galibiyeti kutlamak için bir aradaydı.
