Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu (TUR veya ToT) 24 Nisan’da başlayacak. Bu seneki turun özellik ve güzelliklerinden bahsetmeden önce kısaca tarihe bir bakalım, sonrasında da 2016’nın TUR’a ve bisikletseverlere neler vadettiğinden bahsedelim…
1963 yılında Marmara Bisiklet Turu adıyla başlayan TUR, 1965’te uluslararası yarışçılara açılıp adı da “Türkiye” ve “Cumhurbaşkanlığı”yla zenginleştikten sonra 60’lar ve 70’lerde Avrupa’nın amatör orta-üst düzey sporcularını çeken, kendi içinde tutarlı ve iddiasız bir yarış olarak hayatına devam etti. 1980’lerde basının ve halkın ilgisi azalınca yarışın adını çok da duymaz olduk. 2006’da UCI’ın 2.2 kategorisine çıkan yarış, 2008’de de 2.1 seviyesine atladı ve önemli bir hamle yaptı. O yıl hem dünyaca tanınan profesyonel sporcular yarışı ziyaret etti hem de televizyon yayınları başladı. 2010’da 2.HC kategorisine çıkartılan yarış artık parkuru ve zorluğuyla değilse bile gelen sporcuların kalitesi, uygun hava koşulları ve çok iyi organizasyon sayesinde World Tour ve Pro-Kıta takımlarını çeker hâle geldi. Ayrıca toplumda bisiklete olan ilginin artmasında önemli rol oynadığını söyleyelim. Bu dönemde Türkiye’nin iki takımı da yarışa katılma şansı buldu. Elbette iki yıl üst üste TUR’u kazanan Konya Torku Şekerspor sporcularında doping çıkması yarışa ve ülke bisikletine gölge düşürdü ama TUR’un 2017’de World Tour yarışı olmasına kesin gözle bakılmaya başlandı.
Türkiye’deki tüm spor dalları gibi bisiklet ve TUR da devlet desteğiyle düzenleniyor. Yıllardır uğraşılmasına rağmen özel sektörden ciddi ve sürekli bir büyük sponsor bulunamadı. Yarış, Başbakanlık Tanıtım Fonu, Genel Müdürlük, Spor Bakanlığı, ayrıca Spor Toto ve THY gibi devlet şirketlerinin sağladığı fonlarla ayakta duruyor. Yarışın sahibi bisiklet federasyonu. Yani Fransa Turu gibi özel bir şirkete (ASO) ait değil. Federasyon da, her sene yarışın düzenlenmesi için gereken hizmetleri ihale açarak satın alıyor. Sekiz etaplı, ülkenin bir yerinden diğerine seyahat eden bir yarışın düzenlenebilmesi için uçak biletlerinden otel odalarına, kiralık arabalardan, bariyerlere, podyum seremonisinden, start-finiş kapılarının kurulmasına, yemek ve iaşe işlerine kadar bir sürü konu var. Bu seneki ihalede, 2008’den beri organizasyonu yapan firma olan Argeus kaybeden tarafta kaldı ve yarışı CEO Event şirketinin düzenleyeceği açıklandı.
Yalnız bu ihale sonucu, bazı problemleri de ortaya getirdi: İhale yarışa sadece iki buçuk ay kala sonuçlandırılmıştı, yani yukarıda sözü geçen ve geçmeyen tüm işlerin ayarlanabilmesi için çok çok kısa bir süre kaldı. Bu, federasyon açısından büyük bir hata. Bununla bağlı diğer bir sorun da CEO Event’in bisiklet yarışı düzenleme konusunda bir tecrübesi olmaması. Asıl büyük aymazlık ise yarışın sahibi olan Türkiye Bisiklet Federasyonu’nun bunca yıldır -yarışla ilgili her konuyu ihale yoluyla dışarıya yaptırdığından- yarış düzenleme “know-how”u edinmemiş, bu konuyla ilgili kadrolar yetiştirmemiş olması. Argeus’da toplanmış tüm bilgi birikimi ve deneyim, onlar devre dışı kalınca kayboldu. Hadi kayboldu demeyelim, zira organizasyonda görev alan insanların çoğu hala aktif, ama bütünlük kayboldu. Tecrübe ve know-how havada uçuşur hâle geldi. CEO Event tüm bu kaostan nasıl bir düzen oluşturup yarışı düzenleyecek hep birlikte göreceğiz.
52. TUR, 24 Nisan – 1 Mayıs arasında koşulacak. Geçen yılların tersine yarış bu kez İstanbul’dan başlıyor ve Selçuk’ta bitiyor. Starta yirmi gün var ama parkur detayları hâlâ belli değil. O yüzden ancak etap başlangıç ve bitişlerini yazabiliyoruz:
1. Etap: İstanbul – İstanbul
2. Etap: Kapadokya – Kapadokya
3. Etap: Aksaray – Konya
4. Etap: Seydişehir – Alanya
5. Etap: Alanya – Kemer
6. Etap: Kumluca – Elmalı
7. Etap: Fethiye – Marmaris
8. Etap: Marmaris – Selçuk
Hâliyle toplam mesafe, yokuş bilgileri de bugün itibarıyla eksik. Şimdilik altıncı etabın Elmalı’daki zirvede biteceğini söyleyebiliriz. Seydişehir’den Alanya’ya helikopterle geçilmeyecekse orada da Toros Dağları’nın aşılması gerektiğini ilkokul coğrafya derslerinden çıkarmak mümkün. Fethiye’den Selçuk’a olan bölge de daha önceleri kullanıldığı için parkur hakkında tahmin yürütmek de zor değil. Ama iki ila dördüncü etaplarla, İstanbul-İstanbul parkurunu halen bilmiyoruz.
Türkiye’nin geçen Temmuz ayından beri girdiği güvenlik ve terör açısından sıkıntılı dönem nedeniyle, bu yılki katılımcı takım profillerinde de değişiklikler var. Önceki yıllarda gördüğümüz World Tour takımlarından sadece Astana ve Lampre-Merida yarışa geleceklerini bildirdi. Lotto Soudal’in de katılacağı hem TUR’un web sitesinde hem de takımın internet sitesinde yazıyor ama bir İspanyol internet sitesi, geçen hafta takımın bu kararından vazgeçtiğini yazdı. Son durum birkaç güne kadar belli olur. Diğer yandan 11 Pro-Kıta takımı ve Konya Torku Şekerspor da yarışa katılıyor. Pro-Kıta takımlar arasında Caja Rural, UnitedHealthcare, Southeast Venezuela, Nippo-Vini Fantini ve CCC Sprandi Polkowice gibi tanıdık mayoların yanında Delko Marseille (Fransa), One Pro Cycling (İngiltere), Team Roth (İsviçre) ve Funvic Soul (Brezilya) gibi yeni takımlar da var. Tüm listeye ulaşmak için buraya buyrunuz.
Yıllardır başarıyla yarış direktörlüğü görevini yürüten Abdurrahman Açıkalın’ın bu sene görev almamasıyla yeni direktörün ECU’nun İsviçreli eski genel sekreteri Roland Hofer olacağı kesinleşti gibi. TUR’la ilgili basın toplantısı, duyurular, basın gezisi gibi geçmiş yıllarda yapılan halka ilişkiler çalışmaları ise henüz başlamış değil, hatta bunların yapılıp yapılmayacağını da bilmiyoruz. Bu yüzden okuyucuyu ve yarışseverleri tatmin edecek bir yazı kaleme alamadım. İnşallah şu kalan günlerde yarış yapılır da, o da benim eksiğim olarak kalır. Yarış yapılmasına karşın organizasyonda bir eksiklik, tatsızlık, başarısızlık olursa 2017 için söz verilen World Tour seviyesine yükselme şansının büyük darbe alacağı kesin. Zira World Tour lisansı için çaba sarfeden çok yarış var ve böyle kritik bir zamanda TUR’un kalitesinde yaşanacak bir duraklama ve gerileme en istemediğimiz şey olur…
52. TUR; vatana, millete hayırlı uğurlu olsun, NASA’dan bile başarılı olsun inşallah…
